Te Kete Ipurangi Navigation:

Te Kete Ipurangi
Communities
Schools

Te Kete Ipurangi user options:


Te Rangitukutuku: Ngā tohutohu

E kī ana te kōrero, ‘Ko tō ringa ki ngā rākau o te Pākehā’. Nau mai ki tēnei whārangi tohutohu mō Te Rangitukutuku ā-tuihono. Kei roto nei ngā whakamāramatanga kia mōhio ai te kaiwhakamahi ka pēhea te whakamahi i tēnei taonga. Ki te pīrangi āwhina anō, tēnā, tuku karere mai ki [email protected]

He whakamāramaTe rēhita i tō kura mō Te RangitukutukuTe whakahaere uiuiTe kite i ngā raraunga o te uiui, me ngā rīpoata | Te wetewete

He whakamārama

He anga Te Rangitukutuku/Māori medium e-Learning Planning Framework e tautoko ai i ngā kura me ngā kaiako kia tirohia ō rātou mārama, ō rātou mātau ki ngā mahi ako-e.

Nga waahanga o Te Rangitukutuku

Whakamahia Te Rangitukutuku kia mohio koe kei hea koe, whakatauhia nga whaainga, me te neke haere i roto i nga waahanga.

Me te aha, e rua ōna huarahi āwhina, arā, e rua ōna rawa āwhina, na, ko te Te Rangitukutuku ā-pepa, me Te Rangitukutuku ā-tuihono. Kia mārama koe, he rite ngā whakaaro me ngā tuhinga o roto i ngā rawa e rua nei. Ko ngā whakamārama nei he mea āwhina i tō raweke i Te Rangitukutuku ā-tuihono.

Heoi anō, kia pai tō whakamahi i Te Rangitukutuku ā-tuihono, me aro te kaiwhakahaere o te kura ki ēnei whakaaro i te tuatahi:

  • Kia horopū, kia torokaha anō te āhua o te hononga ā-ipurangi, me te tūāpapa ipurangi a te kura
  • Kia pai ake ai, kia tika anō ai te whakamahi i Te Rangitukutuku ā-tuihono, me whakamahi i tētahi o ēnei momo pūmanawa tirotiro:
    • ko Internet Explorer 8 me ōna whakahoutanga,
    • ko ngā whakahoutanga rānei o Chrome, Safari, Firefox
  • Ka rēhitatia tō kura mō Te Rangitukutuku ā-tuihono
  • Pānuihia ngā whakamāramatanga mō te kaupapa, kia pai ai te whakamārama atu ki te katoa
  • Tīkina te kupu taka mō te kaupapa mai i te MMeLPF/Te Rangitukutuku  

Mēnā he pātai āu, me tuku īmēra ki: [email protected]

Te rēhita i tō kura mō Te Rangitukutuku

Mā te tangata kua tohua hei kaiwhakahaere mō te kura, e āhei ai ngā āhuatanga o Te Rangitukutuku ā-tuihono te whakahaere. Mā tēnei tangata anō te kura e rēhita, te uiui ā-tuihono te whakarite, te whakahaere hoki.  

Ki te rēhita i tō kura mō Te Rangitukutuku:

Pāwhiria te hononga utauta ā-tuihono MMeLPF/Te Rangitukutuku  nei.

Tīkina ake te kōnae whakamārama i nei. He kōnae e tohutohu ana i te huarahi tuku rēhita me te whakamahi i Te Rangitukutuku ā-tuihono. 

Te whakahaere uiui

Ngā whakaritenga mō te tuku uiui

E rima ngā rōpū tāngata, ngā rōpū kaiwhakamahi (user groups) me kī kua whakaritea i Te Rangitukutuku, arā;

  • Ko te tumuaki me te mana whakahaere
  • Ko ngā pouwhirinaki
  • Ko ngā pouako
  • Ko te whānau
  • Ko ngā ākonga.

I mua i te tukutanga atu o te uiui, me whakarite, ko wai mā ngā tāngata o te kura, ka noho ki ēnei momo rōpū kaiwhakamahi. Me tiki hoki i ngā toronga īmēra mō te katoa, kia pai ai te tuku ā-īmēra atu i te uiui tuihono.

Te whakarite i te hunga whakakī i te uiui

Kei a koe te mana whakahaere o te uiui. Nā te mōhio ki ngā kaimahi ā te kura, ngā ākonga me te whānau i whiriwhiri ai koe i te huarahi whakamahi e tika ana mō koutou katoa. Kāti ake, anei pea ētahi kōrero hei whakaarotanga mōu, mō koutou rānei.

Mēnā ka taea, me whakahaere tuatahita ki te taha o tētahi rōpū iti, ki te tumuaki me ngā mana whakahaere o te kura pea. Mā reira rātou e kite ai te hāngaitanga o ō rātou whakaaro me ngā rerenga kētanga hoki. Mā konei anō e puta ai ngā piki me ngā heke o te mahi whakahaere  hui whakamārama.

E tika ana te tono i te whānau me ngā ākonga ki te whakakī i te uiui ki te whānau. Mā te uiui nei e kite ai he aha ō rātou mōhiotanga mō te kaupapa ako-e, me ngā kaupapa ako-e e whakamahia ana e te kura. Kāore e kore, he hua ka puta mai i ngā whakaaro o te whānau me ngā ākonga hei ārahi, hei āwhina i te kura. Kia taea ai te whānau me ngā ākonga te uiui te mārama, kua tuhia ngā taukī o te uiui ki te reo Māori me te reo Pākehā.

Ka whai hua te mahi ā-rōpū, arā, ko ngā momo rōpū kaiwhakamahi. Ka taea pea e ngā rōpū te uiui nei te whakakī i te wā kua whakaritea mō:

  • te hui kaiako
  • te hui mō ngā mana whakahaere
  • te hui ā-whānau
  • tēnei kaupapa i te taha o ngā ākonga.

He kōrero whakahirahira

Anei ētahi whakamāramatanga mō te uiu, me mōhio pai ai e ngā rōpū kaiwhakamahi. Whakamāramatia atu ki te katoa i mua i te tīmatanga o te uiui:

  • E muna ana te āhuatanga o te uiui tuihono. Mei kore ake te tangata e māharahara mō te tuku i ōna ake whakaaro.  
  • Me tuku te tangata i tōna tau muna ki a ia anō i mua i te tīmatanga mai o ngā mahi. Mā te īmēra ngā kaiako e tuku atu ai tō rātou tau muna ki a rātou anō.
  • Mā tēnei tau muna nei e āhei ai te tangata te hokihoki ki te uiui tuihono i ngā wā e hiahiatia ana. 
  • Mā te tau muna hoki rātou e kite ai ngā hua o te mahi uiui.
  • E whitu ngā whārangi o te uiui, ā, e whā tekau mēneti pea te roa o te uiui. E whā, e rima pea ngā kōrero kei ia whārangi. Ko te tumanako, ka whakaotia te uiui i te wā kua whakaritea.
  • Kei te reo Māori anake ngā uiui mō te tumuaki/mana whakahaere, pouwhirinaki me te pouako.
  • Kei te reo Māori me te reo Pākehā ngā uiui mō te whānau me ngā ākonga, kia mārama pai ai ki a rātou ngā kōrero.
  • Ehara tēnei uiui i te uiui patapātai, he uiui kōrero, he uiui taukī kē. Ko te mahi a te kai whakakī uiui, he whakatau i tōna kaha whakaae ki ia kōrero.

Ka kitea hoki te tangata, e āhua pūrua (repetitive) ana te āhua o ngā kōrero. Ehara i te mea kua tuhia tuaruatia ia kōrero, ko te mea kē, e rite ana ngā whakaaro o te kōrero, engari e rerekē ana te titiro. Me pēnei pea te whakamārama:

  • Whakamahia ai e ahau ngā rawa hangarau hei ara whakawhitiwhiti whakaaro, hei pae tuku, pae whakamahuki, hei pae whakatakoto whakaaro hoki.
  • I tō mātou kura e kaha whakamahia ana ngā momo rawa hangarau kia pai ai te akoako, te mahi tahi me te whakawhiti kōrero ki te whānau whānui o te kura.
  • He rite te kaupapa o ngā taukī e rua nei, arā, ko te whakamahi i ngā momo hangarau. Engari, e hāngai ana te taukī tuatahi ki te kaiako mō āna ake mahi. Ko te mea tuarua, e aro atu ana ki te kaupapa me ngā mahi i te kura whānui.
  • He mea hanga poka noa te āhua o te uiui. Me kī, e rite ana ngā kōrero, engari, e rerekē ai te whakatakotoranga o ia uiui. Nā runga i tērā āhua, ka rerekē te uiui a ia tangata.

Te kite i ngā raraunga o te uiui, me ngā rīpoata

Kei te kura te mana whakahaere o ā rātou raraunga me ngā rīpoata. Ko te kaiwhakahaere a te kura anake te tangata e āhei ana ngā raraunga o te uiui te kite. Engari, ka taea hoki e ia;

  • te whakarite i tētahi/ētahi atu tāngata hei hoa kaiwhakahaere
  • te tohatoha tomokanga ki te katoa o ngā tangata o te kura mō te wā poto, kia kite hoki atu ai rātou ngā raraunga me ngā rīpoata.  

Kei te kōnae whakamārama te roanga o ngā whakamārama mō tēnei kaupapa.

Te wetewete

Mutu ana te uiui, ka puta mai he rīpoata. E āhei ana ēnei rīpoata te pānui ā-ipurangi me te tā hoki. Hoi, he pai ake te titiro me te pānui i ngā rīpoata mā te ipurangi i te tuatahi. Mā reira e whiriwhiri ai ngā aronga nui mō te kura i mua i te tānga mai o ngā rīpoata. Kia mōhio koe, he maha tonu ngā whārangi o te rīpoata!

Kei a koutou te tikanga mō te āhua o te wetewete. Hoi anō, anei ētahi pātai, hei whakaarotanga mā koutou, hei mea ārahi rānei i ngā mahi wetewete;

  • Ko ēhea ngā whenu, me ngā wāhanga o ngā whenu, e noho hapa ana, e ngoikore ana rānei? Ki ō whakaaro;
    • he aha i pēnei ai?  
    • He aha ngā āhuatanga e tāmi ana, e aukati ana rānei i te whakapakari, i te whakawhanake i ēnei wāhanga?
    • E āhei ana te whakatōpu i ngā ngoikoretanga mai i ētahi o ngā whenu e ōrite ana te whakaaro, i raro i karangatanga kotahi? Kātahi ka whakarite huarahi kia whakamua ai ngā āhuatanga katoa i raro i te huarahi kotahi.
  • Ko ēhea wāhanga o ngā whenu e noho pai ana?  
    • He aha i pēnei ai?
    • He aha tātou i pai ai i ēnei wāhanga o ēnei whenu?
    • He aha ngā āhuatanga e taea tonu ai e tātou te whakapakari?
    • He akoranga i roto i ēnei whakamāramatanga hei āwhina, hei tohutohu i te huarahi whakapakari ake i ngā wāhanga e ngoikore ana?
    • Koinei hoki pea ngā whenu ka tāngia kia kitea, kia whakanui ngatahia me ngā kaiako!

Mēnā he pātai āu, e hiahia āwhina ana rānei, me tuku īmēra ki [email protected]


Footer: